Xeleka çaremîn li ser zimanê kurdî (ziman û rêziman)

G.M.K Team

G.M.K Team
clear.gif



ِِAmadekirin: Mamoste : Subhî Ehmed

[FONT=times new roman,times]Xwedevanên hêja û delal ez dixwazim vê carê li ser rengdêran bisekinim, ji ber ku di nav cûreyên peyvan de cihekî gelekî giring ji rengdêran re heye. Lewra min hewl da xwe ku ez hinekî karibim li ser cûreyên rengdêran ji we re şirove bikim. Giringiya rengdêran di nav hevokan de û texlîtên wan. Ji aliyekî din ve jî çawe rengdêr avadibin û çawe têne bikaranîn?.



[FONT=times new roman,times]Rengdêr ew peyva ku salixdan û nîşankirina navekî dide yan jî reng û awayê wî navî dide xwiyakirin.


[FONT=times new roman,times]Pênc beşên rengdêran hene û em dikarin wan weha pareve bikin. [/FONT]
[FONT=times new roman,times]Wek : [/FONT]

[FONT=times new roman,times]a-Rengdêrên salixdanê. [/FONT]
[FONT=times new roman,times]b-Rengdêrên jimarê. [/FONT]
[FONT=times new roman,times]c-Rengdêrên nîşandan. [/FONT]
[FONT=times new roman,times]d-Rengdêrên pirsyar . [/FONT]
[FONT=times new roman,times]e-Rengdêrên nependî.[/FONT]

[FONT=times new roman,times]A-Rengdêrên salixdan . ew rengdêrên kû salixdan,[/FONT]
[FONT=times new roman,times]reng û awayê nav didin xwiyakirin.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]wek:[/FONT]
[FONT=times new roman,times]baş, reş, zer, kesk, xweş, rind, qenc, bilin,[/FONT]
[FONT=times new roman,times]dirêj, kurt......... [/FONT]

[FONT=times new roman,times]Hin rengdêr hene bi serê xwe tên.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]wek : [/FONT]
[FONT=times new roman,times]belengaz, pîr, can yan ciwan, aza, serbest, [/FONT]
[FONT=times new roman,times]bindest ………………………[/FONT]

[FONT=times new roman,times]Hin ji rengdêrên salixdanê hene ku li du beşan pare ve dibin. [/FONT]
[FONT=times new roman,times]Wek:[/FONT]
[FONT=times new roman,times]1-rengdêrên salixdanê yên Paşgînan. [/FONT]
[FONT=times new roman,times]2-rengdêrên salixdanê yên hevgîn [/FONT]

[FONT=times new roman,times]1-Rengdêrên salixdanê yên Paşgînan, ew rengdêrên [/FONT]
[FONT=times new roman,times]bi alîkarîya paşgînan sazdibin. [/FONT]
[FONT=times new roman,times]wek:[/FONT]
[FONT=times new roman,times]baz - kar - kervangîn - yar - dar - [/FONT]
[FONT=times new roman,times]anî - î - mend.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Ev paşgînên han bi hin navdêran ve dibin û rengdêran saz dikin.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Wek:[/FONT]
[/FONT]
[/FONT]




[FONT=times new roman,times]Baz: wek : serbaz - canbaz – levbaz ………..

[FONT=times new roman,times]Kar: wek: nivîskar - alîkar –hesinkar – xebatkar…..


[FONT=times new roman,times]Ker: wek: sifirker - zêrker -rengker - lihêmker - [/FONT]
[FONT=times new roman,times]mehfûrçêker…………………..[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Van: =:rezvan - tembûrvan – aşvan – natorvan….[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Vanî: =:aşvanî - karvanî – dawetvanî –mêvanî [/FONT]
[FONT=times new roman,times]nêçîrvanî…………………….[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Gîn: = : xemgîn-rengîn–hevgîn–bingehîn –fêrgîn…[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Yar: = :hişyar-bextyar–zanyar–kiryar– şehryar….. [/FONT]
[FONT=times new roman,times]Dar: = :birîdar-dildar-avîndar–zordar– serdar…….[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Anî: = :kêmanî - piranîaşvanî – hêsanî …………..[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Î : = :gundî - şernexî – cizîrî – hevûrî – lorî-[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Kurdî –Almanî – dayikî – dîrokî…………[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Mend: = :hûnermend-aqilmend–sazbend –karmend.[/FONT]


[FONT=times new roman,times]-Hin pêşgîn jî hene kû bi navan ve dibin û rengdêran sazdikin. [/FONT]
[FONT=times new roman,times]Wek:[/FONT]
[FONT=times new roman,times]hev - nîv [/FONT]

[FONT=times new roman,times]Hev : hevkar - heval- hevbend – hevpar - hevnas[/FONT]

[FONT=times new roman,times]Nîv : nîvşev – nîvro – nîvsal – nîvxet – nîvbar –[/FONT]
[FONT=times new roman,times]nîvser. [/FONT]

[FONT=times new roman,times]Lê, ( xwas rûtqot) li dûv navan tên û[/FONT]
[FONT=times new roman,times]rengdêran saz dikin.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Wek:[/FONT]

[FONT=times new roman,times]Pîxwas, serqot, çengrût, serqot……û hwd.[/FONT]

[FONT=times new roman,times]2-Rengdêrên Hevgîn ên salixdan bi çar awa tên sazkirin.[/FONT]

[FONT=times new roman,times]a-bi rakirina zayenda ji navbera dû hevgînan .[/FONT]
[FONT=times new roman,times]wek :[/FONT]
[FONT=times new roman,times]çavê sor ---------------- çavsor[/FONT]
[FONT=times new roman,times]dilê reş ------------------ dilreş[/FONT]
[FONT=times new roman,times]devê li ken -------------- devliken [/FONT]
[FONT=times new roman,times]diranê zêr ----------------diranzêr[/FONT]

[FONT=times new roman,times]b-li dûv navan bi anîna navê lêkerî.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Wek :[/FONT]
[FONT=times new roman,times]dest -------- destşikestî –destjêkirî……….[/FONT]
[FONT=times new roman,times]dil ---------- dilperitî – dilbirînî – dilxemgînî…[/FONT]
[FONT=times new roman,times]kezeb------- kezebherhilî – kezebperitî………[/FONT]
[FONT=times new roman,times]telî --------- telîjêketî –telîşikestî…………..[/FONT]

[FONT=times new roman,times]c-li dûv navan û rengdêran bi anîna fermandariyê [/FONT]
[FONT=times new roman,times]rengdêr sazdibin .[/FONT]
[FONT=times new roman,times]deng ------------------dengbêj[/FONT]
[FONT=times new roman,times]xem------------------- xemrevîn[/FONT]
[FONT=times new roman,times]xweş----------------- xweşbêj[/FONT]
[FONT=times new roman,times]pir ------------------- piriliv[/FONT]

[FONT=times new roman,times]Di nav rengdêran de rengdêrên xurû hene.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]wek: [/FONT]

[FONT=times new roman,times]Ken, sor, zer, mezin, lez, bez…………û hwd.[/FONT]

[FONT=times new roman,times]Rengdêrên payepîv pîvana (comperative)ew paya kû rengdêr pê tê pîvan jê re dibêjin rengdêrên payepîv. Ew jî bi sê beşin têne naskirin. Wek: [/FONT]

[FONT=times new roman,times]1-Bilind paye û bilindtirîn paye [/FONT]
[FONT=times new roman,times]2-Hevser [/FONT]
[FONT=times new roman,times]3-Nizimpaye [/FONT]

[FONT=times new roman,times]1-Rengdêrên bilind paye :ji rengdêreke xurû û [/FONT]
[FONT=times new roman,times]paşgîna tir sazdibe, wek :[/FONT]

[FONT=times new roman,times]Xweş -----------xweştir[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Nêzîk----------- nêzîktir[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Baş-------------- baştir[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Sivik ------------ siviktir[/FONT]

[FONT=times new roman,times]Ev pênûs ji ya te baştir e. [/FONT]
[FONT=times new roman,times]mala min ji ya te nêzîktir e [/FONT]
[FONT=times new roman,times]Lê ji hemiyan mala Xelîl ya nêzîktirîn e.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Ev leystikvan di nav Taximê de yê herî baştirîn e. [/FONT]

[FONT=times new roman,times]2-Rengdêrên hevser. Ew rengdêra kû wekheviyê bi [/FONT]
[FONT=times new roman,times]tiştan re dide xwiyakirin .[/FONT]

[FONT=times new roman,times]-Ez wek te jêhatî me. [/FONT]
[FONT=times new roman,times]-Ma tu mîna min xûrt î. [/FONT]
[FONT=times new roman,times]-Ferhat mîna birayê min jî re. [/FONT]

[FONT=times new roman,times]3-Nizim paye ev kêmbûn û nizimbûna navekî dide [/FONT]
[FONT=times new roman,times]xwiyakirin. wek :[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Kêm hindik[/FONT]

[FONT=times new roman,times]Ez kêm karim ji te [/FONT]
[FONT=times new roman,times]Alî hindikî jîr e [/FONT]
[FONT=times new roman,times]Ew kêm ji tiştan dizane.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Em hindikî ji doza xwe dizanin.[/FONT]
[/FONT]
[/FONT]

[FONT=times new roman,times]Rengdêra bê payan rengdêreke pir bilind dide xwiya- kirin.

[FONT=times new roman,times]Ev derman pir dijwar e

[FONT=times new roman,times]Ev jiyan pir xweş e [/FONT]

[FONT=times new roman,times]Têbînî : hinek paşgîn hene kû piranîya navan didin [/FONT]
[FONT=times new roman,times]Xwiyakirin.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]wek:[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Pir - hîn - ji - tir [/FONT]

[FONT=times new roman,times]Ev gund hîn mezitir e[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Ev Welat hîn xweştir e. [/FONT]
[FONT=times new roman,times]Pênûsa min hîn ji ya te xweşiktir e[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Gundê me pir ji yê we mezintir e[/FONT]

[FONT=times new roman,times]B- Rengdêrên jimar ji dû beşan pêk tên. [/FONT]
[FONT=times new roman,times]1-jimarên xurû [/FONT]
[FONT=times new roman,times]2-jimarên payedaran.[/FONT]

[FONT=times new roman,times]1-Rengdêrên jimarê yên xurû ev in.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Yek – dû – sê – çar – pênc – şeş – heft – heşt – neh [/FONT]
[FONT=times new roman,times]deh – yazdeh – duwazdeh – sêzdeh – çardeh –[/FONT]
[FONT=times new roman,times]pazdeh – şazdeh – hevdeh – ijdeh – nozdeh – [/FONT]
[FONT=times new roman,times]bîst.[/FONT]

[FONT=times new roman,times]2-Rengdarên jimarên payedar ev in:[/FONT]

[FONT=times new roman,times]yek yek , du du , sê sê ,çar çar ……………….[/FONT]
[FONT=times new roman,times]du yek, sê yek, çar yek, pênc yek, şeş yek … [/FONT]

[FONT=times new roman,times]Yekem , duwem , sêyem ,çarem , pêncem ,şeşem , heftem …..û hwd.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]3-piçjimar: Jimartina parçe parçe .[/FONT]
[FONT=times new roman,times]wek : Nîv, sêyek, çaryek, pêncek, şeşek ……[/FONT]

[FONT=times new roman,times]C- rengdêrên Nîşandan. Ew rengdêrên bi awakî nîşandayînê navdêran didin xwiyakirin.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Wek: vî – vê – wî – wê – van – wan – ev – ew [/FONT]

[FONT=times new roman,times]ji bo nêr Ji bo mê ji bokom [/FONT]
[FONT=times new roman,times]Vî kurî vê keçê van kuran wan kuran[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Wî kurî wê keçê van keçan Wan keçan [/FONT]
[FONT=times new roman,times]Ev kur ev keç ev kur ew kur[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Ew kur ew keç ev keç ew keç[/FONT]

[FONT=times new roman,times]Î îşev îro îsal[/FONT]




[FONT=times new roman,times]Rengdêrên nîşandan mîna bernavan bi awayê tewangî û bi awayê radêr têne bikaranîn.[/FONT]

[FONT=times new roman,times]1-bi awayê tewangî.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]a-rengdêrên nîşandan dibin kiryar bi demên bûhêrkê re. [/FONT]
[FONT=times new roman,times]Wek:[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Bûhêrka têdayî Bûhêrka dûdar[/FONT]

[FONT=times new roman,times]vî kurî av vexwar vî kurî av vexwariye[/FONT]
[FONT=times new roman,times]vê keçê av vexwar vê keçê av vexwariye[/FONT]
[FONT=times new roman,times]wî kurî av vexwar wî kurî av vexwariye[/FONT]
[FONT=times new roman,times]wê keçê av vexwar wê keçê av vexwariye[/FONT]
[FONT=times new roman,times]van kuran(keçan)av vexwarin. van kuran(keçan) av[/FONT]
[FONT=times new roman,times]vexwarne.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]wan kuran(keçan)av vexwarin wan kuran(keçan) av[/FONT]
[FONT=times new roman,times]vexwarne.[/FONT]

[FONT=times new roman,times]Çîroka dema bûrî [/FONT]

[FONT=times new roman,times]Vî kurî av vexwarbû [/FONT]
[FONT=times new roman,times]Vê keçê av vexwarbû [/FONT]
[FONT=times new roman,times]Wî kurî av vexwarbû [/FONT]
[FONT=times new roman,times]Wê keçê av vexwarbû [/FONT]
[FONT=times new roman,times]Van kuran(keçan) av vexwarbûn.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Wan kuran(keçan) av vexwarbûn.[/FONT]

[FONT=times new roman,times]Çîroka dema niha[/FONT]
[FONT=times new roman,times]vî kurî av vedixwar[/FONT]
[FONT=times new roman,times]vê keçê av vedixwar[/FONT]
[FONT=times new roman,times]wî kurî av vedixwar[/FONT]
[FONT=times new roman,times]wê keçê av vedixwar [/FONT]
[FONT=times new roman,times]Van kuran(keçan)av vedixwarin.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Wan kuran(keçan) av vedixwarin.[/FONT]

[FONT=times new roman,times]b-rengdêrên nîşandan bi dema nihokê û dema wê bê re wek berkaran têne bikaranîn. Wek:[/FONT]

[FONT=times new roman,times]Dema niha Dema wê bê[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Ez vî kurî dibînim ez ê vî kurî silav bikim[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Tu vê keçê dibînî tu yê vê keçê bibînî[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Ez wî kurî nasdikim ez ê wî kurî nasbikim[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Em wê keçê nasdikin em ê wê keçê nasbikin[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Ez van kuran nasdikim ez ê van kuran nasbikim[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Ez wan kuran nasdikim. ez ê wan keçan nasbikim[/FONT]






[FONT=times new roman,times]c-Rengdêrên nîşandan ên tewangî dikarin bibne[/FONT]
[FONT=times new roman,times]berkarê ne yekser (îndîrêkt) bi her demê re.[/FONT]

[FONT=times new roman,times]Nihok: Dema wê bê (Pêşeroj):[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Ez ji vî re dibêjim ezê ji vî kurî re bêjim[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Em bi wî dizanin emê bi wî bizanibin[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Ez ji wê re dibêjim ezê ji wê re bêjim[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Em bi vê serbilindin emê bi vê serbilind bibin[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Hûn bi van kêfxweşin emê van nasbikin[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Ez ji wan re dibêjim ezê ji wan re bêjim[/FONT]

[FONT=times new roman,times]Bûhêrka têdayî Bûhêrka dûdar. [/FONT]
[FONT=times new roman,times]Min li vî kurî xist. min bi vî kurî re gotiye[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Min li vê keçê xist. ez bi vê keçê re çûme bajêr.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Ez li wî kurî geriyam. ez bi wî kurî re mijûlbûme.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Min li wê keçê nerî. min li wê keçê neriye[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Ez bi van kuran re peyivîm. Wî ji van re gotiye [/FONT]
[FONT=times new roman,times]Ez bi wan keçan re peyivîm. min ji wan re gotiye[/FONT]
[/FONT]
[/FONT]




[FONT=times new roman,times]Çîroka dema bûrî Çîroka dema niha.
[FONT=times new roman,times]Min li vî xistibû wî ji vî re digot

[FONT=times new roman,times]Te ji vê re rêkirbû me ji vê re dixwest[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Min bi wî re gotibû me bi wî re dirêjdikir[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Ez bi wê re çûbûn ez bi wê re diçûm[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Em bi van re hatibûn ew bi van re diçûn[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Me li wan guhdarîkiribû min li wan dinerî[/FONT]







[FONT=times new roman,times]2-Rengdêrên nîşandan yên radêr dikarin bi awayên [/FONT]
[FONT=times new roman,times]bernavên radêr bêne bikaranîn. [/FONT]
[FONT=times new roman,times]Wek:[/FONT]

[FONT=times new roman,times]a-bi her çar demên bûhêrkê re.[/FONT]

[FONT=times new roman,times]Bûriya têdayî Bûriya dûdar[/FONT]
[FONT=times new roman,times]min ev kur dit min ev kur dîtiye [/FONT]
[FONT=times new roman,times]min ev keç dîtin wî ev keç naskiriye[/FONT]
[FONT=times new roman,times]min ew kur dîtin me ew kur jibîrkiriye[/FONT]
[FONT=times new roman,times]min ew keç dît min ew keç dîtiye [/FONT]


[FONT=times new roman,times]Çîroka dema bûrî Çîroka dema niha[/FONT]
[FONT=times new roman,times]wî ev kur naskiribû wî ev kur nasdikir[/FONT]
[FONT=times new roman,times]wê ev keç naskirbû wê ev keç şiyardikir[/FONT]
[FONT=times new roman,times]min ew kur dîtibû wan ew kur rizgardikir[/FONT]
[FONT=times new roman,times]min ew keç şiyarkiribû min ew keç hîndikir [/FONT]

[FONT=times new roman,times]b-bernavên nîşandan yên radêr bi dema nihokê û dema wê bê re, wek kiryar têne bikaranîn.[/FONT]

[FONT=times new roman,times]Dema niha Dema wê bê[/FONT]
[FONT=times new roman,times]ev kur dibêjin em baş in. Ev kur ê bêjin em baş in[/FONT]
[FONT=times new roman,times]ev kur dibêje ez baş im ev kur ê bêje ez baş im.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]ew keç dibêje ez baş im ew keç ê bêje ez baş im.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]ew keç dibêjin em baş in ew keç ê bêjin em baş in [/FONT]


[FONT=times new roman,times]c-Rengdêrên nîşandan yên radêr dikarin wek kiryar her demê bi lêkerên têneper re bêne bikaranîn. [/FONT]
[FONT=times new roman,times]Wek:[/FONT]

[FONT=times new roman,times]Ev kur çû. Ev keç çûye. ev kur çûbû...[/FONT]
[FONT=times new roman,times]ev keç diçû[/FONT]

[FONT=times new roman,times]Ev keç diçe. ev kur ê biçe [/FONT]

[FONT=times new roman,times]Ew kur hat ......ew keç hatiye .......ew kur hatibû...[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Ew kur dihat........[/FONT]

[FONT=times new roman,times]Ew keç tê. ew kur ê were[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Ew kur tên. ew kur ê werin[/FONT]


[FONT=times new roman,times]d-Rengdêrên Pirsyar. Ew rengdêrên ku bi awayekî pirsiyarî navekî didin nîşandan [/FONT]
[FONT=times new roman,times]wek:[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Çend, çi, çima ,çawe, çilo, bi çi awayî, çiqas .......[/FONT]

[FONT=times new roman,times]Çend kes hatin vir ?[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Çi bi tere bû ?[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Çawe te xwe xilaskir?[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Çima te ji min re ne got?[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Te xwe bi çi awayî gihande vir?[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Çiqas merev bi te re bûn?[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Çilo tu haî vir?[/FONT]





[FONT=times new roman,times]e-Rengdêrên nependî, mirov tiştekî bi awakî nependî nîşandike.[/FONT]

[FONT=times new roman,times]Wek : tu kes ne hat vir - hemî hatin vir [/FONT]

[FONT=times new roman,times]Her, hemî, kes, tu, pir, tenê, tukes, hemî- kes…………û hwd.[/FONT]

[FONT=times new roman,times]herkes azadiyê dixwaze.<!--[if !supportAnnotations]--> [/FONT]
[FONT=times new roman,times]hemî çûn Bajêr[/FONT]
[FONT=times new roman,times]kes nehat vira .[/FONT]
[FONT=times new roman,times]min pir merev ditin[/FONT]
[FONT=times new roman,times]min tenê ew dît.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Her yek dibêje ez.[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Tukesî ji min re ne gotiye[/FONT]
[FONT=times new roman,times]Hemî kesî soz daye .[/FONT]
[/FONT]
[/FONT]
 

كلبهار

مراقبة عامة
هور يانعه في بساتين المنتدى نجني ثمارها من خلال الطرح الرائع لمواضيع اروع
وجمالية لا يضاهيها سوى هذا النثر البهي
فمع نشيد الطيور
وتباشير فجر كل يوم
وتغريد كل عصفور
وتفتح الزهور
اشكرك من عميق القلب على هذا الطرح الجميل
بانتظار المزيد من الجمال والمواضيع الرائعه
 
أعلى